Nghe bài viết
|
Kinh thi có nói: “Khi mặc áo gấm hoa, nên mặc thêm áo choàng đơn ra ngoài”. Câu đó ý nói rằng ghét màu sắc lòe loẹt của gấm hoa làm khó chịu mắt người. Cho nên đạo người quân tử là che đậy đức hạnh đi, không để lộ ra ngoài, nhưng nó càng ngày càng tỏa sáng thêm. Đạo của kẻ tiểu nhân thì sặc sỡ, cố để lộ ra ngoài, nhưng nó mỗi ngày một mất dần, mỗi ngày một lu mờ.
Đạo người quân tử bình dị những không làm cho người ta chán ghét, tuy giản dị nhưng có văn nhã, tuy ôn hòa nhưng có lý lẽ. Nếu hiểu đạo lý muốn đi xa phải bắt đầu từ nơi gần, hiểu phong tục được sinh ra là có nguồn gốc, hiểu được cái nhỏ nhất, sâu kín nhất vẫn có ngày hiện lộ ra, được như vậy là có thể tiến vào cõi chí thiện của thánh nhân rồi.
Kinh thi có nói: “Dù lặn rất sâu vẫn có thể nhìn thấy rõ”.
Cho nên người quân tử tự xét nơi lương tâm của mình, nếu thấy có ma tà quỷ ám, có nghĩ đến làm điều ác, thì tự mình mình biết hổ thẹn. Người quân tử khi sửa mình mà thấy điều bất cập thì chỉ mình biết, chứ người bình thường không thể nhìn thấy được.
Kinh thi có nói:”Khi vào phòng của ai, dù ở góc mà người khác không nhìn thấy, cũng không hề có ý nghĩ gì xấu xa làm hổ thẹn đến lương tâm:. Cho nên người quân tử chưa hành động mà vẫn được người ta tôn kính, chưa nói ra mà người ta đã tin theo.
-Nguồn: Trung Dung, Tứ Thư-