Điều tốt nhất

Mục đích của con người

Mọi nghệ thuật và mọi Triết học đều quy về một hình thức có thể truyền bá được, và theo cách này mọi lựa chọn đạo đức và hành động, các mục đích, được cho là, hướng đến điều tốt nào đó: từ đó suy ra miêu tả thường thấy và không quá tệ về Điều Tốt Nhất là “mục đích mà mọi sự đều hướng đến”. Rõ ràng có một sự khác biệt giữa các Mục Đích: trong một số trường hợp thì chúng là các hành động, và một số khác lại là những sản phẩm hoặc kết quả hữu hình cụ thể nào đó vượt xa hơn các hành động: và ở đâu có những Mục Đích vượt xa hơn các hành động, thì về bản chất các kết quả của hành động sẽ tốt hơn bản thân hành động. Thêm nữa, vì hành động, nghệ thuật hay Triết học đều đa dạng, nên Mục Đích cũng không ít: đối với y học, chẳng hạn, Mục Đích là sức khỏe; đối với thuật đóng tàu, thì Mục Đích là con tàu; đối với binh pháp, thì là chiến thắng; và đối với thuật trị nước, thì Mục Đích là sự thịnh vượng; lần lượt chúng đều là những Mục Đích.

Và bất kỳ kiểu hành động, nghệ thuật hay Triết học nào thì đều nằm trong phạm vi năng lực của một chuyên môn nào đó (như trong cưỡi ngựa ta có chuyên môn làm dây cương, và tất cả những gì liên quan đến việc chế tạo yên ngựa nói chung; tương tự như vậy, với mọi hoạt động liên quan đến chiến tranh thì thuộc chuyên môn binh pháp). Trong mọi trường hợp này, Mục Đích của các chuyên môn đều đáng được chọn hơn là Mục Đích của những vấn đề thuộc phạm vi của chúng, bởi nhờ nhìn vào cái thứ nhất người ta mới theo đuổi cái thứ hai.

(Còn tiếp)

Các phần

image_pdfimage_print

Trả lời

Điện thoại
Messenger
Zalo
Facebook
Liên hệ