|
Nghe bài viết
|
Mục lục
ẩn
Thấy gì từ các chỉ số kinh tế Quý 1/2023 (P2)
Tóm tắt ý chính
MC Phương Chi: 1. Tại sao số Doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường lớn hơn số Doanh nghiệp đăng ký thành lập mới?
Ông Phạm Xuân Hoè – Nguyên Phó viện trưởng Viện chiến lược Ngân hàng, Ngân hàng nhà nước
2. Không chỉ về mặt số lượng doanh nghiệp, mà những doanh nghiệp thành lập mới có lượng vốn hết sức nhỏ.
Lý do:
Môi trường kinh doanh khó khăn do 3 yếu tố: Thiếu tiền nghiêm trọng trong nền kinh tế; Lãi suất cao; Thể chế nhiều nút thắt. Kinh doanh hiện nay đang có rủi ro lớn, ví dụ từ các doanh nghiệp Bđs, Trái phiếu, những vụ lừa đảo… Tóm tắt trong 6 yếu tốt: Chính sách- Tình hình kinh tế- Thị trường- Công nghệ- Nhân sự, con người.
—
5. Phân bổ vốn chỉ toàn vào đất. Chúng ta không có sức đủ để đối phó với Fdi. Ví dụ bên Trung quốc, tập đoàn nhà nước liên doanh đều yêu cầu chuyển giao công nghệ, ngược lại ở việt nam, để đầu tư nhà máy phụ trợ cho các thương hiệu lớn thì không có vốn, nên cần có môi trường chính sách hỗ trợ được thực thi. Thứ hai, một số lượng to lớn doanh nghiệp môi giới Bđs rời khỏi thị trường, hậu quả hầu hết trút vào các Doanh nghiệp Bđs lớn và các tổ chức tài chính đổ vốn vào đây. Thứ ba, nhiều doanh nghiệp có tiền mặt lớn, làm ăn lớn, vẫn đầu tư thu gom Bđs, thậm chí cho vay nặng lãi tước đoạt tài sản doanh nghiệp khác, có thể nói chúng ta đang ở trong thời kỳ tích lũy dã man như Mác gọi, cạnh tranh không bình đẳng, nên doanh nghiệp nhỏ và vừa bị thiệt hại. Hệ thống ngân hàng giống như hiệu cầm đồ, không có tài sản không cho vay, và sắp tới còn định giá lại tài sản thế chấp và sẽ thắt chặt, rút dư nợ=> Doanh nghiệp không chết mới lạ.
—
8. Thực tế, chúng ta không có công nghệ. Thế chế đổi mới như một cái áo đã chật, chỉ có trên luật mà thực tế nhiều vấn đề không thực hiện. Cần có một cuộc đổi mới tư duy chính sách hỗ trợ doanh nghiệp nội. Hiện phân phối nguồn lực đang méo mó, dòng vốn chảy hết vào Bđs.
—
10. Tại sao nền kinh tế thiếu tiền? có hai nguyên nhân chủ yếu: toàn bộ tiền của ngân sách kho bạc cũng như tiền do trái phiếu chính phủ vẫn nằm ở ngân hàng trung ương, không ra nền kinh tế được, không tính vào M2, gần 1 triệu tỉ. Chi tiêu của chính phủ là lớn nhất. Mong muốn các nút thắt thể chế và các thủ tục hành chính cần phải gỡ bỏ càng nhanh càng tốt, dù chúng ta thực hiện chính phủ số nhưng theo báo cáo của VCCI, 72% doanh nghiệp nói phải có bôi trơn mới xong thủ tục, làm sao giải quyết được?
—
13. Rất căn cơ thì mới ổn được.
Ông Phạm Ngọc Hùng – Phó viện trưởng Viện nghiên cứu Chính sách Pháp luật & Phát triển
3. Nền kinh tế Vn phụ thuộc lớn vào xuất khẩu, và 70% xuất khẩu phụ thuộc vào Fdi; Fdi cần thiết ở chỗ:
+ Tạo công ăn việc làm cho người lao động
+ Thu thuế
+ Quan trọng nhất, Tạo đầu cầu kéo nền công nghệ doanh nghiệp nội lên;
Tuy nhiên, hiện nay bộc lộ quá rõ, Fdi có thể dừng sản xuất vì đầu ra giảm; Fdi là cánh chim đậu nhờ, quan tâm đến việc Lỗ- Lãi, khó có thể kêu gọi trung thành với Việt nam. Đánh giá mặt lợi, hại của Fdi, tiếp thu công nghệ Fdi chúng ta chưa làm được.
Hãy tạo thuận lợi, ưu đãi cho Doanh nghiệp nội địa ít nhất là bằng Fdi. Tắc về tài chính, vốn, về công việc, về đầu tư công: Không có tiền để sản xuất, mà sản xuất ra không ai mua hàng, nên việc rút lui là tất yếu
—
6. Nền kinh tế suy sụp nhanh chóng, “rơi tự do”, tích lũy từ lâu, giờ mới bộc lộ. Chúng ta cần xem cái gốc ở đâu, môi trường kinh doanh trong đó có vấn đề tài chính đầu tư sản xuất, bán hàng gì, ở đâu…Tín dụng thắt chặt do nền kinh tế đến 80% cho vay Bđs, Bđs đóng băng tồn nhiều căn hộ trung cấp, cao cấp. Khắc phục cái gì?
—
11. Tại sao quý I sụt giảm, thực ra chính sách chúng ta có rất nhiều, có từ rất lâu rồi, nhưng chúng ta yếu nhất ở khâu thực hiện. Chính sách đó có thể là không khả thi, ngay từ bên trên đã quá nóng vội để giải quyết cho cái gọi là phát triển GDP, mà không nghĩ tới thực chất chỉ số đó là gì, mà thực ra nó thể hiện cho nền kinh tế của FDI, có lẽ là chúng ta tự hào về cái chúng ta đi mượn, phải nói thẳng như vậy. Đi thẳng vấn đề, phải giải quyết làm sao doanh nghiệp có vốn để hoạt động, làm sao để doanh nghiệp tiết giảm chi phí sản xuất để có lãi. Tiếp là phải mở ra, điều bất hợp lý này chưa ai dám nói, tôi xin nói, ví dụ xăng dầu chúng ta nhập khẩu 1 triệu tấn, chia sẻ với doanh nghiệp nhưng thuế chỉ bớt chút ít, vậy thì ngành xăng dầu lỗ te tua, nhà nước vẫn lãi thuế, hãy giảm thuế cho doanh nghiệp, điều này làm được ngay, và làm lúc cấp thiết. Hiện tại doanh nghiệp chết do không có vốn và chi phí quá nhiều, thêm nữa, các doanh nghiệp nhập khẩu hiện nay bị tính thuế chồng thuế.
Ông Ngô Trung Hưng – Giám đốc Marketing công ty Đại Việt Hương
4. Doanh nghiệp Việt đang yếu. Những nguyên nhân trên đưa ra: Do ưu đãi không sòng phẳng, cấp vốn chưa đủ, khó khăn khác: đầu tư công, công nghệ yếu kém,… Đều là ngộ nhận. Fdi: Ta không cạnh tranh trên Fdi trên cùng môi trường, ta cạnh tranh ở thị trường đầu cuối mà không phải cạnh tranh công nghệ, vì ta có thể mua 90% công nghệ trên thế giới, ta có đầu tư vốn thì có công nghệ, ví dụ ta bỏ ra 6-800 ngàn tỉ thay vì mua công nghệ thì lại để mua đất, sự phồn thịnh của Bđs và tài chính một năm có thể tước đi của chúng ta 900-1000 nhà máy hiện đại. Không chịu đầu tư thì sao yêu cầu chuyển giao công nghệ. K tech (Vốn công nghệ) cần thông qua Công ty cho thuê tài chính. Bốn bậc rút khỏi thị trường của doanh nghiệp: Giảm lợi nhuận 25%-75%-Hòa vốn-Suy giảm tính lãi do dùng đòn bẩy tài chính- Đóng cửa. Không nên phân bì với Fdi, họ bán trên thị trường khác với chúng ta. Chúng ta đang bị khốn đốn vì Fdi không có đơn hàng. Nên định vị lại tri giác kinh tế. Tại không có lời nên doanh nghiệp việt nhỏ li ti, do đó phải chờ lợi nhuận từ đầu tư Bđs bù lỗ, bù đắp chi phí quản trị, ngành kinh doanh chính thì tồi tệ, kiểm toán theo quy chuẩn luật pháp đa số doanh nghiệp vi phạm, do bán phá gí hàng dưới chi phí sản xuất. Hãy giải quyết Luật cạnh tranh.
—
7. Đơn hàng nước ngoài sụp do chiến tranh, nước ngoài dù công nhân nghỉ việc vẫn vay mượn để tiêu xài trong thời gian thất nghiệp, tiêu dùng ít biến động so với thu nhập; còn công nhân việt nam, khi không tăng ca được, thu nhập giảm thì còn tiết kiệm hơn, dẫn tới tiêu dùng giảm rất nhiều, do tâm lý Á đông. Doanh nghiệp cần kinh doanh có lãi, tăng trưởng tín dụng để mua nhà máy, công nghệ, máy móc, phòng thí nghiệm,… đừng cấp tiền cho những người phụ nữ tầm thường cấp xã cấp huyện, họ không cần nhiều triệu đô trong nhà; còn ngân hàng đừng chơi trội, hãy tỉnh lại, khi đang là nhân tố thúc đẩy tăng giá đất, đẩy hết tiền của chính phủ ra dân, nếu anh muốn cho vay nhiều thì tự tạo số nhân tiền tệ của bản thân anh đi; Còn đầu tư công bị nghẽn do đơn vị chức năng, địa phương không dám làm vì đi kèm với 1000 tỷ đầu tư công đi kèm 7000 tỷ tiền đền bù giải tỏa và 14000 tỷ dự án dân cư, không có gì là công nghệ, dưới dạng tăng trưởng tín dụng của ngân hàng, lo sợ giao dịch nội gián, nhà đầu tư lướt sóng nắm bắt thông tin đầu tư dự án (vd: đường mới), mua trước đất, khi dự án ra thì tăng giá đất lên 500-1000 lần, lợi nhuận siêu khủng phi lý nhất trần gian. Chỉ còn cách duy nhất áp dụng vào thực tiễn những điều luật cạnh tranh đã nói.
—
9. Nói về lãi suất cho vay ở Trung quốc trong 4-5 năm trở lại đây, trước đó lãi suất cho vay là 7,5 %, hiện tại là 4,5% ngang bằng Mỹ, chính xác hơn lãi suất cho vay doanh nghiệp ngắn hạn, trung hạn từ 7%-8%, còn cho vay dài hạn, ví dụ vay mua nhà trả góp 30 năm là 4-5%. Lãi suất luôn theo chiều hướng giảm xuống. Ở Mỹ thậm chí lãi suất ngắn hạn còn có lúc nhỏ hơn lãi suất dài hạn. Bao giờ chúng ta mới có 1 triệu căn hộ để leo lãi suất 5% đây? Khi đã có kỳ vọng lãi suất vừa phải, mọi chuyện sẽ dễ dàng hơn.
—
12. Phải nói rằng, chúng ta phải nuôi dưỡng nền kinh tế, nuôi dưỡng người dân bằng giá trị thặng dư, nói chung là tiền lời của dịch vụ, sản xuất công nghệ, không thể nuôi bằng hay tiếp tục nuôi bằng cái độ chênh lệch về lãi suất, định giá đồng tiền cao, tăng trưởng tín dụng để bù vào, tăng M2 chỉ là giải pháp tạm thời, nếu M2 không đầu tư vào sản xuất công nghệ (điều này đưa đến giá trị thặng dư và tăng trưởng), thì cuối cùng chuyển hết vào tăng giá hàng hóa, đời sống không thể phát triển. Đã đến lúc phải kêu gọi tăng M2, mặt khác phải siết lại xem doanh nghiệp lấy M2 để làm cái gì? Phải cải tổ môi trường kinh doanh theo hướng tích cực nhất.
