Vui thú thể xác và Sự thay đổi ngọt ngào

Liên quan tới Vui Thú thể xác , một số người cho rằng một số Vui Thú rất đáng được chọn,  ví dụ những Vui Thú cao quý, mà không phải những Vui Thú thể xác, ví dụ: mối quan tâm của người Buông thả. Phải đặt câu hỏi, tại sao những Khổ Đau trái ngược với chúng lại là xấu? Bởi vì trái ngược với xấu là tốt. Chúng ta có thể không nói rằng những Vui Thú cần thiết là tốt, theo nghĩa không xấu thì luôn là tốt chăng? Hoặc chúng chỉ tốt đến một mức độ nào đó? Bởi vì đối với một vài trạng thái hoặc quá trình không thể có một sự thái quá mà lại tốt hơn, do đó ở đó cũng không thể có quá nhiều Vui Thú tương ứng, và khi đã dư thừa cái này, ta có thể dư thừa cái kia. Bây giờ, các Vui thú thể xác có thể dư thừa (quá nhiều): thực tế người xấu thấp kém như vậy là bởi anh ta theo đuổi sự dư thừa, không phải bởi kết quả của việc theo đuổi những Vui thú cần thiết (bởi mọi người vui thích theo một vài cách, số khác theo tất cả với  đồ ăn ngon, rượu vang, và Giao hợp, nhưng không phải mọi người làm như họ nên làm (đúng cách hoặc mức độ ). Nhưng mối quan hệ của anh ta với Khổ Đau hoàn toàn ngược lại: không phải là Khổ Đau quá mức, mà là tất cả Khổ Đau, anh ta đều tránh né và điều này đặc biệt với anh, bởi vì điều thay thế cho Vui thú quá mức là không Khổ đau, ngoại trừ với người theo đuổi điều này quá mức. Tuy nhiên vẫn chưa đủ để nói lên sự thật, chúng ta cũng nên chỉ ra cách mà quan điểm sai lầm phát sinh; bởi vì điều này củng cố niềm tin. Ý tôi là, khi chúng ta đưa ra một lý do khả dĩ tại sao điều đó gây ấn tượng với mọi người là nó đúng, trong khi thực tế lại không đúng, nó mang lại cho họ một niềm tin mạnh mẽ hơn về sự thật. Và vì vậy, bây giờ chúng ta phải giải thích tại sao các Vui Thú thể xác trong mắt mọi người trở nên đáng lựa chọn hơn bất kỳ điều gì khác. (a) Lý do rõ ràng đầu tiên là, Vui Thú thể xác đó xua tan Khổ Đau; và bởi vì Khổ Đau thái quá được trải nghiệm, người ta theo đuổi sự dư thừa Vui Thú, tức nói chung là Vui Thú thể xác, với niềm tin rằng đó sẽ là phương thuốc chữa lành cho Khổ Đau kia. Những giải pháp này, hơn nữa, trở nên được cảm nhận mãnh liệt; đó chính là lý do mà chúng được theo đuổi, bởi vì chúng biểu hiện cho thấy việc chống lại cái Đau khổ trái ngược. Và, như đã nói trước đây, có hai lý do tại sao Vui Thú thể xác được cho là không tốt. a. Một số Vui Thú của nhóm này là những hành động thuộc về một bản tính xấu, cho dù là bẩm sinh như trong những kẻ thú tính, hoặc có được theo thói quen ví dụ: người xấu. b. Những Vui Thú khác là phương tiện của sự chữa trị, chữa lành một số thiếu sót tự nhiên; hiển nhiên là có được (trạng thái khỏe mạnh) ngay từ đầu thì tốt hơn là đang tiến đến trạng thái đó. [1154b] Nhưng một số Vui Thú được sinh ra khi các trạng thái tự nhiên đang được hoàn thiện: do đó những Vui Thú này chỉ tốt một cách ngẫu nhiên. Ngoài ra, b) chính tính chất mãnh liệt khiến các Vui Thú ấy được truy cầu bởi những người không thể tận hưởng Vui thú khác: những người như vậy thực sự tạo ra những cơn khát dữ dội cho chính họ (nếu vô hại thì chúng ta không thấy có lỗi, nếu có hại thì thật tồi tệ và thấp hèn) bởi vì họ không có gì khác để tận hưởng vui thú và bên cạnh đó trạng thái trung tính gây khó chịu cho một số người một cách cố hữu; vì cuộc sống và bản tính động vật không thể tách rời khỏi đau khổ và chịu đựng, như các nhà sinh lý học đã chứng tỏ, cho chúng ta biết rằng các hành vi nhìn hoặc nghe là đau khổ, chỉ là chúng ta đã quen với nỗi đau như chúng vẫn duy trì. Tương tự như vậy ở tuổi trẻ, sự lớn lên liên tục tạo ra một trạng thái giống như say rượu, và tuổi trẻ thật dễ chịu. Một lần nữa, những người có tính khí kích động cần một số quá trình dịu bớt bởi vì cơ thể của họ, bởi bản tính của nó, liên tục bị lo lắng, dày vò, và họ luôn ở trong một trạng thái ham muốn mãnh liệt . Nhưng Vui Thú xua tan Khổ Đau; không chỉ  mỗi Vui Thú trái ngược mà ngay cả bất kỳ Vui Thú nào cũng có thể, nếu nó đủ mạnh mẽ: và đây là cách một người trở nên Buông thả và xấ xa. Nhưng những Vui Thú không liên quan đến Khổ Đau không thừa nhận sự dư thừa: tức là thuộc về các đối tượng dễ chịu một cách tự nhiên và không phải là ngẫu nhiên; về cái sau tôi muốn nói đến sự điều trị, và lý do tại sao chúng lại được cho là dễ chịu, đó là bởi sự điều trị đến từ hành động theo cách nào đó của phần cơ thể chúng ta vẫn còn khỏe mạnh. Khi dùng cụm từ “Vui thú một cách tự nhiên”, tôi muốn nói đến cái kích thích hành động của sự khỏe mạnh tự nhiên.

Lý do vì sao không ai và không có điều gì luôn luôn Vui thú là bởi bản chất của chúng ta, không đơn giản, mà phức tạp, liên quan đến một cái gì đó khác với chính nó (khi chúng ta còn là những tạo vật hữu tận). Giả sử sau đó một phần của bản chất này đang làm một cái gì đó, thì cái này đối với phần kia là không tự nhiên: nhưng, nếu có sự cân bằng của hai bản chất, thì dù điều gì đang được thực hiện cũng không Đau khổ cũng chẳng Vui thú. Rõ ràng là nếu có bất kỳ thứ có bản chất đơn giản , thì hành động cũng mang lại nhiều vui thú nhất. Vì lý do này, Thần Linh luôn tận hưởng một Vui Thú duy nhất và đơn giản: không chỉ hoạt động chuyển động mà còn một hoạt động bất động, và Vui Thú được nhận thấy trong sự nghỉ ngơi hơn là trong chuyển động. Nhưng câu châm ngôn của Nhà Thơ “thay đổi mọi thứ là ngọt ngào” do vài thói xấu; bởi lẽ, người xấu thì dễ thay đổi, cái xấu cũng phải là bản chất khao khát thay đổi, bởi nó không đơn giản cũng không tốt.

Vậy là chúng ta đã nói lên quan điểm về Tự Chủ và sự tương phản của nó; về Vui Thú và Khổ Đau. Mỗi khái niệm là gì, và tại sao một tập hợp này thì tốt và tập hợp kia lại xấu. Chúng ta hãy còn bàn về Tương Giao.

(Còn tiếp)

Các phần

image_pdfimage_print

Trả lời

Điện thoại
Messenger
Zalo
Facebook
Liên hệ